Các trường hợp F1 có thể là người mang mầm bệnh nhưng chưa được phát hiện. Họ phải tuân thủ các quy định trong khu cách ly tập trung để bảo vệ bản thân và cộng đồng.
Hơn 24 ngày kể từ thời điểm bùng phát dịch, đến nay, số ca mắc Covid-19 tại Đà Nẵng có xu hướng giảm dần. Về mắt xích giúp cắt đứt đường lây truyền của SARS-CoV-2, PGS.TS Trần Như Dương, Phó viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, Đội trưởng Đội điều tra, giám sát dịch tại Đà Nẵng, nhận định điều này nằm ở việc cách ly, quản lý F1.
Truy vết F1 là yếu tố then chốt để chống dịch
- Vì sao trong nhiều buổi làm việc với chính quyền địa phương, ông thường xuyên nhấn mạnh yêu cầu phát hiện sớm, cách ly tập trung ngay những người thuộc diện F1?
- Covid-19 chưa có vaccine phòng bệnh cũng như thuốc điều trị đặc hiệu. Chính vì vậy, một trong những biện pháp quan trọng nhất để phòng chống dịch là cắt đứt đường lây truyền. Để làm được điều đó, yếu tố quan trọng là cách ly, cô lập, không để nguồn lây có cơ hội phát tán virus ra cộng đồng.
Đó là cơ sở cho việc tổ chức cách ly các trường hợp liên quan ca bệnh, người nghi ngờ mắc Covid-19. Riêng trường hợp F1, trong hướng dẫn của Bộ Y tế, đây là đối tượng tiếp xúc vòng một với bệnh nhân Covid-19 hoặc người nghi ngờ nên cần có sự chú ý đặc biệt hơn.
Do tiếp xúc trực tiếp với nguồn lây, F1 có nguy cơ rất cao bị nhiễm virus. Chúng ta có thể coi họ là những bệnh nhân tiềm tàng. Vì vậy, việc truy vết F1 ngay khi phát hiện ca bệnh Covid-19 hay ca nghi ngờ là yếu tố then chốt trong việc chống dịch.
 |
| PGS.TS Trần Như Dương làm việc với UBND huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng. Ảnh: Bộ Y tế. |
- Hiện nay, chiến lược của Việt Nam là chống dịch Covid-19 tại cộng đồng. Chiến lược này được thực hiện như thế nào?
- Chiến lược của chúng ta là "phát hiện, phát hiện và phát hiện, cách ly, cách ly và cách ly". Muốn phát hiện sớm, chúng ta không cách nào khác là giám sát và xét nghiệm. Một trong các biện pháp quan trọng để phát hiện F1 là truy vết thần tốc. Việc này phải thực hiện nhanh, kiên quyết không được bỏ sót F1.
Những người này đã tiếp xúc với nguồn lây nên khả năng mắc bệnh rất lớn. Nếu không được phát hiện nhanh và cách ly ngay, họ có nguy cơ cao trở thành người bệnh, phát tán virus ra cộng đồng.
Lúc này, gia đình họ sẽ gặp nguy hiểm đầu tiên, sau đó đến cơ quan, các nhóm họp, tập trung đông người. Khi đó, chúng ta không thể ngăn chặn dịch được nữa. Rõ ràng, việc truy vết, cách ly tập trung đối với F1 là điều kiện quan trọng và mang tính chiến lược phải làm.
Cách ly tập trung là nghĩa vụ và quyền lợi của F1
- Có thể cho phép các F1 được tự cách ly tại nhà hay không?
- Bộ Y tế yêu cầu cách ly tập trung, bắt buộc đối với F1, kiên quyết không được cho tự cách ly tại nhà. Nguyên nhân là việc cách ly tại nhà không triệt để, khó kiểm soát.
Nếu F1 nhiễm bệnh vi phạm quy định cách ly, nguy cơ lây lan virus ra cộng đồng rất lớn. Thậm chí, điều đó còn tạo thành lỗ thủng trong hệ thống phòng dịch.
Chính vì vậy, Bộ Y tế yêu cầu các trường hợp F1 phải được quản lý tại cơ sở cách ly tập trung, có sự theo dõi, giám sát của nhân viên y tế.
 |
| Phó viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương cùng lãnh đạo xã Hòa Tiến trao đổi tại nơi phát hiện ca bệnh. Ảnh: Bộ Y tế. |
- Ông có khuyến cáo nào đối với các khu cách ly tập trung?
- Hướng dẫn của Bộ Y tế quy định chi tiết cho từng đối tượng như người quản lý khu tập trung, người cách ly... Việc sắp xếp phòng, đồ dùng sinh hoạt đến đảm bảo giãn cách thế nào trong khu cách ly phải tuân thủ theo sự hướng dẫn của Bộ Y tế để tránh lây nhiễm chéo.
Tuy nhiên, trách nhiệm không chỉ ở cơ quan quản lý hay nhân viên, việc đảm bảo an toàn còn nằm ở sự nghiêm chỉnh thực hiện nội quy của F1. Khi vào khu cách ly, các trường hợp này phải ở trong phòng, không gặp gỡ, tụ tập, hạn chế đi ra ngoài, nói chuyện với người khác.
- Là người có kinh nghiệm chống dịch ở các điểm nóng, để nhanh chóng đẩy lùi Covid-19, ông có thông điệp gì gửi đến người dân?
- Tinh thần của Chính phủ là chống dịch như chống giặc. Đây là cuộc chiến của toàn dân, không riêng gì ngành y tế hay chính quyền. Cuộc chiến này cần có sự chung sức đồng lòng của toàn dân, trong đó “mỗi gia đình là một pháo đài, mỗi người dân là một chiến sĩ”.
Mỗi người đều phải có trách nhiệm đối với toàn xã hội, mình vì mọi người, mọi người vì mình. Có như vậy, chúng ta mới tạo ra được sức mạnh to lớn chống lại Covid-19.
Để cùng chống dịch, toàn dân nên tuân thủ các hướng dẫn phòng dịch của ngành y tế, như đeo khẩu trang nơi công cộng, rửa tay thường xuyên, thực hiện khai báo y tế...
Đối tượng F1 cần tuân thủ nghiêm cách ly tập trung. Đây vừa là quyền lợi cũng là nghĩa vụ công dân. Quyền lợi là được cách ly theo dõi y tế, phát hiện, chăm sóc y tế ngay nếu mắc bệnh, bảo vệ sức khỏe, tính mạng. Nghĩa vụ là mình vào cách ly tập trung, tuân thủ các nội quy để bệnh không lây lan sang người khác và cộng đồng.